|
جمعه ۳۱ فروردين ماه ۱۴۰۳ ( 2024 - Apr - 19 )
پيام سعدي
تاریخ انتشار : ۱۹ خرداد ماه ۱۳۸۹
ز دستم برنمي‌خيزد كه يك دم بي‌تو بنشينم به جز رويت نمي‌خواهم كه روي هيچ‌كس‌بينم
سعديه، آرامگاه شيخ شرف‌الدين مصلح‌الدين سعدي شيرازي كه امروز شيخ در آن آرميده و زيارتگاه‌مشتاقان شعر و انديشة اوست، در روزگار شيخ، خانقاه او بوده است.
پس از درگذشت وي، براي نخستين بار در قرن هفتم، مقبره‌اي بر فراز قبرش توسط خواجه شمس‌الدين‌محمد صاحبديوان وزير معروف آباقاآن احداث شد. در سال 998 هـ.ق. نيز به حكم يعقوب ذوالقدر، حكمران‌فارس، خانقاه شيخ ويران شد و اثري از آن باقي نماند. در سال 1180 هـ.ق. به دستور كريم خان زند، عمارتي‌باشكوه از گچ و آجر بر فراز مقبره شيخ بنا شد. در دورة قاجاريه اين بنا توسط فتحعلي خان صاحبديوان‌مرمت شد و چند سال بعد نيز حبيب الله خان قوام الملك دستور تعمير و ترميم آن را صادر نمود. توليت اين بنابه آخوند ملا زين العابدين شيرازي سپرده شد. اين بنا تا سال 1327 هـ.ق. برپا بود. در سال 1329 هـ.ق. علي‌اصغرحكمت با همياري انجمن آثار ملي ايران، بقعة كنوني را ايجاد نمود. در سال‌هاي اخير نيز تعميراتي در فضاي‌سعديه و نيز حوض ماهي به وسيلة سازمان ميراث فرهنگي فارس انجام شده است. با توجه به اهميت نقش‌سعدي در فرهنگ ايران اسلامي و ضرورت توجه ويژه به آرامگاه او و ساخت مركز سعدي‌شناسي و ديگرنهادهاي فرهنگي و پژوهشي از جمله كتابخانه تخصصي، موزه، كلاس‌هاي متن خواني و سعدي‌شناسي طرح توسعه آرامگاه سعدي اينك در دستور كار استان و كشور است و اميد است با همياري همة متوليان به ويژه‌استانداري فارس، نمايندگان مردم شيراز در مجلس شوراي اسلامي، شوراي شهر و شهرداري شيراز،سازمان مديريت و برنامه‌ريزي، سازمان مسكن و شهر سازي، سازمان ميراث فرهنگي و سعدي دوستان وسعدي پژوهان اين امر به سر منزل مقصود رسد.
بي‌شك، سعدي شيرازي، رب‌النوع ادب پارسي، يگانه‌اي است كه سِحر كلامش پس از گذر قرن‌ها،مخاطبانش را پيوسته مسحور مي‌كند. بزرگي است كه فرهيختگي و روشن‌نگري‌اش بر همگان هويدا است، آن‌هم به گاهي كه پيشتازان علم و بينش‌ِ روزگارانش، نه تنها خود به درونمايه متعالي انديشه‌هاي او دست نيافته‌بودند و از تسامح و تساهل ايراني به گاه قرن هفتم هجري (سيزده ميلادي) هيچ نمي‌دانستند، كه خود، هم‌بدان‌گاه، به جنگ آوري‌هايي نه چندان خردمندانه، روزگار مي‌گذرانيدند.
اگر چه زيبايي‌هاي كلامش را به قدر حظ خويش دريافته و از آن اندك سرمست شده‌ايم، اما به زبان و نوانديشي‌اش به گونه‌اي بايسته نپرداخته‌ايم و تساهل و تحركش را به نيكي درنيافته‌ايم و نيز فراخي‌ها وتنگناهاي سخنش را به نيكي جستجو ننموده‌ام، راز و رمز حكايت‌پردازي‌هايش را، كيفيت تنزيه قدرت ازديدگاهش را و نيز مرثيه‌هايش را در چارچوب ارتباط زباني آشكارا نمي‌دانيم و به فراست در نيافته‌ايم كه درقرن‌ها پيش از اين، در اين سرزمين حكيمي مي‌زيسته كه پيام تجددخواهي‌اش در فراسوي انديشه‌هاي ديگرروزگاران ره پيموده است و از اين رهگذر به همزيستي و تساهل و تسامح انديشيده است، اما هنوز هم بدان‌باوريم كه خوشه چينان خرمنش به قدر گرانسنگي شيخ، در اين پويه، قلم نزده‌اند.
جاي بسي تأسف است كه در سال 1378 هيچ كتابي پيرامون زندگي و آثار شيخ منتشر نشده است و ازميان 23 عنوان كتاب چاپ اول و 21 عنوان كتاب چاپ دوم با شمارگان 400/208 جلد بيش از 180 هزار جلد آن‌تجديد چاپ بخش‌ها يا كليات تصحيح استاد محمدعلي فروغي است كه در سال 1319 براي اولين بار منتشرشد و امروز 60 سال از آن روزگار مي‌گذرد.
بايسته است كه ياد او و ياد استاد غلامحسين يوسفي را كه از برجسته پژوهندگان سعدي‌شناسي بودندگرامي بداريم و ضمن احترام به آثار ارزشمند آنان، با توجه به ويژگي‌هاي علمي و پژوهشي روزگار ماضرورت تدوين و تصحيح كليات تازه و علمي از سعدي بزرگ را خاطرنشان كنيم و آمادگي مركزسعدي‌شناسي را براي اين امر اعلام داريم. اميد است كه با همدلي و ياري سعدي‌پژوهان معاصر اين امر تحقق‌يابد تا بر اساس آن فرهنگ‌هاي لازم سعدي‌پژوهي سامان يابد.
